کد مطلب:211468 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:120

ستارگان پنهان
فرمود ای مفضل در ستارگان پنهان كه گاهگاهی ظاهر می شود تفكر كن كه در بعضی از اوقات سال دیده می شود و بقیه پنهان است مانند ثریا و جوزا - شعرا و سهیل كه همگی در یك وقت آشكار نیستند بلكه هر یك در فصلی پدیدار می گردند كه نمونه آن فصل می باشد مثلا در رسیدن میوه ها برای انگور ستاره سهیل ظاهر می شود و در عرف دهقانان و رزبانان می گویند ستاره سهیل مژده انگور رسیده است یا برخی برای بارگیری شتران علامت است.

فرمود ای مفضل برخی از كواكب را همیشه ظاهر گردانیده مانند بنات النعش صغری كه هفت ستاره اند و جدی و فرقدان تا علامت بیابان گردها و صحرانشینان باشد و آنها با این ستارگان شبها قبله را بشناسند و جهات یابی نمایند این كواكب در اكثر معموره های زمین مشهود است و هیچ وقت از دیده پنهان نمی شود و راهبر گمشدگان است و منافع بی شماری مخصوصا در زراعت دارند و در غرس اشجار و حفر قنوات و سیر كشتیها و دریاها و صحراها و علامت بر حدوث وقایع جوی مانند وزیدن بادها و باریدن بارانها و ظهور سرما و گرما و هدایت و ارشاد مسافرین و عبادت شب زنده داران و به علاوه كه اصل وجود آنها در مشرق و مغرب



[ صفحه 362]



مایه عبرت متفكرین و علمای ریاضی و فلكی است كه سرعت و بطوء حركات آنها را مورد مطالعه قرار می دهند و جهت حركات را درمی یابند و دوری آنها از ما یك نعمت عظیمی است كه اگر آنها به ما نزدیك بودند و به این سرعت برابر چشم ما حركت می كردند دیدگان ما كور می شد و از صاعقه و جستن برقها و حوادث جوی آنها خوف و رعبی همیشه ما را مضطرب می نمود چنانچه در قبه ای چراغهای بسیار باشد و قرار شود به سرعت آن قبه را از پیش چشم ما بگردانند چشمها را آسیب می رساند و انسان سرگیجه گرفته از رو به زمین می افتد پس تفكر و توجه كن كه خدای علیم حكیم این همه كواكب را در فضای بی حد و حصری دور از چشم ما به حركت سریع و بطی ء مقدر و مقرر فرموده تا ما از مصالح آن بهره مند گردیم - و برای كسانی كه ضرورت پیدا كند قبل از طلوع آفتاب یا پس از غروب آن حركت كنند راهنما و رهبری باشد تا گمراه نگردند و از نور ضعیف این كواكب منتفع شوند.

ای مفضل در وجود تاریكی و روشنی فكر كن چه منافعی متضمن است و مردم تا چه حد به آنها محتاجند.

فرمود توجه كن به این منظومه شمسی كه خورشید با ماه و ستارگان خود چگونه دسته جمعی حركت می كنند و بر گرد هم می چرخند و با یك حركت بسیار دقیق و حساب بسیار مرتب و منظمی بدون اختلاف و تغییر و تبدیلی در سیر و حركت می باشند و فصول چهارگانه به وجود می آورند.

ای مفضل تفكر كن در این فلك كه با آفتاب و ماه و ستارگان و برجهای خود چگونه پیوسته بر دور عالم می گردد و به حركت مضبوطی كه اختلاف در آن نمی شود و فصول چهارگانه به آن منتظم می گردد و این هم از تدابیر حكیم علیم می باشد.

فرمود اگر گرما نمی بود میوه ها نمی رسید اگر سرما نمی بود زراعت در زیر خاك مصون نمی ماند و حیوانات نمی توانستند بارگیری كنند و بقاء نسل نمایند و هر وقت و زمان بدن انسان نیازمند به هوائی است كه برحسب مصلحت احتیاج او سرد و گرم و معتدل می گردد.